Η κύστη ήπατος αποτελείται από έναν σάκο γεμάτο με υγρό ή με συμπαγή μάζα μέσα στο ηπατικό παρέγχυμα. Αυτές οι κύστεις ποικίλλουν σε μέγεθος, που κυμαίνεται από μερικά χιλιοστά έως αρκετά εκατοστά σε διάμετρο. Παρά την συχνότητά τους, που εκτιμάται σε 5%, οι ηπατικές κύστεις είναι συχνά ασυμπτωματικές και συνήθως ανακαλύπτονται τυχαία κατά τη διάρκεια απεικονιστικών μελετών που πραγματοποιούνται για άλλες ιατρικές περιπτώσεις. Ωστόσο, όταν είναι συμπτωματικές, οι ηπατικές κύστεις μπορεί να παρουσιάσουν διάφορες κλινικές εκδηλώσεις, οι οποίες απαιτούν περαιτέρω αξιολόγηση και αντιμετώπιση.
Από τι προκαλείται η κύστη ήπατος;
Η κύστη ήπατος μπορεί να κατηγοριοποιηθεί σε :
- παρασιτική(εχινόκοκκος)
- μη παρασιτική ή απλή κύστη
- πολυκυστικό ήπαρ (πολλές κύστες) στο ήπαρ που μπορεί να συνυπάρχει με πολυκυστικό νεφρό
- νεοπλασματικές κύστες
- αποστηματικές κύστες
Οι παρασιτικές κύστεις ήπατος, που προκαλούνται από τον ταινιοσκώληκα Echinococcus, είναι λιγότερο συχνές. Από την άλλη πλευρά, οι μη παρασιτικές ηπατικές κύστεις δεν έχουν ακριβή αιτιολογία, αν και έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες. Υποτίθεται ότι οι κύστεiς αυτές μπορεί να αναπτύσσονται εμβρυακά ή να προκύπτουν αργότερα στη ζωή λόγω γενετικής προδιάθεσης ή περιβαλλοντικών παραγόντων. Επιπλέον, οι ηπατικές κύστεις μπορεί να είναι μονήρεις ή πολλαπλές, με τις τελευταίες να εμφανίζονται συχνά στο πλαίσιο πολυκυστικής ηπατικής νόσου, η οποία συχνά συνοδεύεται από πολυκυστική νεφρική νόσο. Συνήθως είναι εκ γενετής κατάσταση. Νεοπλασματικές κύστεις είναι αρκετά σπάνιες και ή αιτία είναι άγνωστη. Κατατάσσονται σε κυσταδένωμα ήπατος – προκαρκινική κατάσταση και κυσταδενοκαρκίνωμα ήπατος –καρκίνος. Αποστηματικές κύστεις μπορεί να είναι αμοιβαδικής η βακτηριακής προέλευσης . Το Entamoeba Histolytica είναι , συνήθως ο αιτιολογικός παράγοντας.
Συμπτώματα
Η πλειονότητα των ηπατικών κύστεων είναι ασυμπτωματικές και δεν απαιτούν παρέμβαση. Ωστόσο, όταν είναι συμπτωματικές, οι ασθενείς μπορεί να εμφανίζουν:
- κοιλιακή διάταση
- δυσφορία
- πόνο, ιδίως στο δεξιό άνω τεταρτημόριο η αίσθημα πληρότητας
- πυρετό , ταχυκαρδία
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η διεύρυνση της κύστης μπορεί να οδηγήσει σε συμπίεση παρακείμενων δομών, με αποτέλεσμα να υπάρχουν συμπτώματα όπως ναυτία, έμετος ή καύσος. Σπάνια, μπορεί να εμφανιστούν επιπλοκές όπως ρήξη της κύστης ή ενδοκυστική αιμορραγία, που απαιτούν επείγουσα ιατρική φροντίδα.
Πώς τίθεται η διάγνωση για την κύστη ήπατος;
Η διάγνωση για την κύστη ήπατος βασίζεται συνήθως σε απεικονιστικές εξετάσεις, με το υπερηχογράφημα να είναι η προτιμώμενη αρχική μέθοδος λόγω της προσβασιμότητας , της σχέσης κόστους-αποτελεσματικότητας και της έλλειψης ακτινοβολίας. Η αξονική τομογραφία (CT) και η μαγνητική τομογραφία (MRI) χρησιμοποιούνται για τον περαιτέρω χαρακτηρισμό των κυστικών αλλοιώσεων και την αξιολόγηση των επιπλοκών. Εκτός από την απεικόνιση, η κλινική αξιολόγηση, οι εργαστηριακές εξετάσεις και οι ορολογικές δοκιμασίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον αποκλεισμό εναλλακτικών διαγνώσεων, ιδίως λοιμώδους ή νεοπλασματικής αιτιολογίας.
Αντιμετώπιση
Η αντιμετώπιση των ηπατικών κύστεων καθοδηγείται από:
- το μέγεθος
- τη θέση
- την παρουσία έντονων συμπτωμάτων
Η θεραπεία της πολυκυστικής ηπατικής νόσου ή των μεμονωμένων μη παρασιτικών κύστεων του ήπατος ενδείκνυται μόνο σε συμπτωματικούς ασθενείς. Οι ασυμπτωματικοί ασθενείς δεν χρειάζονται θεραπεία, επειδή ο κίνδυνος εμφάνισης επιπλοκών που σχετίζονται με τη βλάβη είναι χαμηλότερος από τον κίνδυνο που σχετίζεται με τη θεραπεία.
Οι ασθενείς με παρασιτικές κύστεις θα πρέπει να λαμβάνουν θεραπεία για την πρόληψη επιπλοκών που σχετίζονται με την ανάπτυξη η την ρήξη της κύστης. Εάν οι κύστεις σε απεικονιστικές μελέτες δείχνουν ανωμαλίες που υποδηλώνουν κυστικούς όγκους, ενδείκνυται η εκτομή και οι χειρουργικές επιλογές θα πρέπει να οδηγούν σε πλήρη αφαίρεση του όγκου. Οι αποστηματικές κύστες πρέπει να αντιμετωπίζονται κατά τη στιγμή της ταυτοποίησης. Η διαδερμική παροχέτευση και τα αντιβιοτικά είναι συνήθως επαρκής θεραπεία.
Οι μικρές, ασυμπτωματικές κύστεις μπορούν να αντιμετωπιστούν συντηρητικά με τακτική παρακολούθηση. Αντίθετα, οι μεγαλύτερες ή συμπτωματικές κύστεις δικαιολογούν την χειρουργική επέμβαση. Η διαδερμική αναρρόφηση, καθοδηγούμενη από υπερηχογράφημα ή αξονική τομογραφία, επιτρέπει την παροχέτευση του κυστικού υγρού και την ανακούφιση των συμπτωμάτων -κίνδυνος υποτροπής. Για αυτό το λόγο η χειρουργική επέμβαση- αποφλοίωση της κύστης λαπαροσκοπικά, είναι η μέθοδος επιλογής. Η ηπατεκτομή εκτελείται σε κυστικό όγκο στο ήπαρ ή σε περιπτώσεις που δεν ανταποκρίνονται σε λιγότερο επεμβατικά μέτρα. Σε επιλεγμένες περιπτώσεις, η μεταμόσχευση ήπατος μπορεί να ενδείκνυται για ασθενείς με εκτεταμένη πολυκυστική ηπατική νόσο .
Συμπερασματικά, οι ηπατικές κύστεις αντιπροσωπεύουν ένα ποικίλο φάσμα ηπατικών βλαβών με ποικίλες κλινικές παρουσιάσεις και στρατηγικές διαχείρισης. Η πλήρης κατανόηση της αιτιολογίας, των κλινικών χαρακτηριστικών, των διαγνωστικών μεθόδων και των θεραπευτικών επιλογών είναι απαραίτητη για τη βελτιστοποίηση της φροντίδας των ασθενών.
Για περισσότερες πληροφορίες για την κύστη ήπατος, επικοινωνήστε άμεσα με τον έμπειρο Χειρουργό Λέοντα Ιούμπα.