Καρκίνος στομάχου

Καρκίνος στομάχου: Τι πρέπει να ξέρουμε

Ο γαστρικός καρκίνος  ξεκινά, τις περισσότερες φορές στον βλεννογόνο του στομάχου, όταν σε αυτό το σημείο τα κύτταρα αρχίζουν να αναπτύσσονται εκτός ελέγχου.

Ο καρκίνος  μπορεί να αναπτυχθεί σε οποιοδήποτε σημείο του στομάχου. Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι καρκίνου του στομάχου:

• Το αδενοκαρκίνωμα που αντιπροσωπεύει περίπου το  90 έως 95 % των καρκίνων του στομάχου και αναπτύσσεται στον βλεννογόνο του στομάχου.
• Το λέμφωμα στομάχου είναι ο καρκίνος που αναπτύσσεται στον ιστό (ανοσοποιητικό σύστημα), που βρίσκεται στο τοίχωμα του στoμάχου. Η θεραπεία και η πρόγνωση εξαρτώνται από τον τύπο του λεμφώματος.
• Οι στρωματικοί όγκοι (GIST). Αυτοί οι σπάνιοι όγκοι ξεκινούν σε πολύ πρώιμες μορφές κυττάρων στο τοίχωμα του στομάχου, που ονομάζονται κύτταρα του Cajal. Μερικοί είναι καλοήθεις και άλλοι είναι κακοήθεις όγκοι. Αν και οι GIST μπορούν να βρεθούν οπουδήποτε στον πεπτικό σωλήνα, οι περισσότεροι βρίσκονται στο στομάχι.
• Οι καρκινοειδείς όγκοι. Αυτοί οι όγκοι ξεκινούν σε κύτταρα που παράγουν ορμόνες του στομάχου. Οι περισσότεροι από αυτούς τους όγκους δεν εξαπλώνονται σε άλλα όργανα.

Ένας παράγοντας κινδύνου είναι οτιδήποτε επηρεάζει την πιθανότητα να εμφανιστεί μια ασθένεια όπως ο καρκίνος. Διαφορετικοί καρκίνοι έχουν διαφορετικούς  παράγοντες κινδύνου. Ορισμένοι  παράγοντες κινδύνου, όπως το κάπνισμα μπορούν να αλλάζουν. Άλλοι, όπως η ηλικία ενός ατόμου ή το οικογενειακό ιστορικό, δεν μπορούν να αλλαχτούν. Όμως έχοντας έναν παράγοντα κινδύνου, η ακόμα περισσότερους, δεν σημαίνει ότι πρέπει κάποιος να νοσήσει. Πολλοί άνθρωποι που πάσχουν από την ασθένεια, μπορεί να έχουν λίγους η καθόλου γνωστούς παράγοντες κινδύνου.

Έχουν βρεθεί διαφορετικοί παράγοντες κινδύνου που κάνουν ένα άτομο πιο πιθανό να νοσήσει από καρκίνο του στομάχου. Μερικοί από αυτούς  μπορούν να ελεγχθούν, άλλοι όχι:

• Το γένος. Ο καρκίνος του στομάχου είναι πιο συχνός στους άνδρες παρά στις γυναίκες.
• Η ηλικία. Οι περισσότεροι ασθενείς που έχουν διαγνωστεί με καρκίνο του στομάχου είναι μεταξύ 60 και 80 ετών.
• Το Helicobacter Pylori. Η μόλυνση με αυτό το βακτήριο φαίνεται να είναι η κύρια αιτία, ειδικά σε καρκίνους στο κάτω τμήμα του στομάχου. Η μακροχρόνια λοίμωξη του στομάχου με αυτό το μικρόβιο, μπορεί να οδηγήσει σε φλεγμονή – χρόνια  γαστρίτιδα με προκαρκινικές αλλαγές στον βλεννογόνο του στομάχου. Τα άτομα με καρκίνο του στομάχου έχουν υψηλότερο ποσοστό μόλυνσης με Helicobacter Pylori, συγκριτικά με τα άτομα χωρίς καρκίνο. Ωστόσο, οι περισσότεροι άνθρωποι που φέρουν αυτό το μικρόβιο στο στομάχι τους δεν ανέπτυξαν ποτέ καρκίνο.
• Η διατροφή. Αυξημένος κίνδυνος παρατηρείται σε άτομα με δίαιτες που περιέχουν μεγάλες ποσότητες καπνιστών τροφίμων, παστά ψάρια ή κρέας και λαχανικά τουρσί. Απο την άλλη πλευρά η κατανάλωση πολλών φρέσκων φρούτων και λαχανικών φαίνεται να μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου του στομάχου.
• Το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο του καρκίνου του στόμαχου, ιδιαιτέρα για καρκίνους του άνω τμήματος, κοντά στον οισοφάγο.
• Οι καρκίνοι του στομάχου είναι πιθανό να αναπτυχθούν σε άτομα στα οποία έχει αφαιρεθεί μέρος του στομάχου τους, για την θεραπεία μη καρκινικών ασθενειών, όπως το έλκος. Αυτοί οι καρκίνοι αναπτύσσονται συνήθως πολλά χρόνια μετά την χειρουργική επέμβαση.

Στα αρχικά στάδια ο καρκίνος του στομάχου προκαλεί σπάνια συμπτώματα. Αυτός  είναι ο λόγος που ο εντοπισμός του γαστρικού καρκίνου  νωρίς, είναι τόσο δύσκολος. Τα συμπτώματα του καρκίνου του στομάχου περιλαμβάνουν:

• Την απώλεια βάρους (χωρίς προσπάθεια)
• Κοιλιακό άλγος
• Αόριστη δυσφορία στην κοιλιακή χώρα, συνήθως πάνω από τον ομφαλό
• Μια αίσθηση πληρότητας στην άνω κοιλιακή χώρα, μετά την κατανάλωση ενός μικρού γεύματος
• Καούρα ή δυσπεψία
• Ναυτία, εμετούς, με ή χωρίς αίμα
• Αίμα στα κόπρανα
• Αναιμία

Τα περισσότερα από αυτά τα συμπτώματα είναι πιθανότερο να προκαλούνται και από άλλες ασθένειες εκτός από τον καρκίνο του στομάχου ή μπορεί επίσης να εμφανιστούν  σε άλλους τύπους καρκίνου. Όμως τα άτομα που έχουν κάποια από αυτά τα συμπτώματα, ειδικά αν επιδεινωθούν ή δεν εξαφανίζονται, θα πρέπει να επικοινωνήσουν με τον ιατρό τους, ώστε να εντοπιστεί και να αντιμετωπιστεί η αιτία.

Για την διάγνωση ο ιατρός ξεκινά με την λήψη του ιστορικού και την κλινική εξέταση του ασθενούς. Εάν υπάρχει υποψία για καρκίνο του στομάχου θα χρειαστούν εξετάσεις για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση:

• Η γαστροσκόπιση είναι η κύρια εξέταση που χρησιμοποιείται για την εύρεση του καρκίνου του στομάχου. Εάν παρατηρηθούν μη φυσιολογικές περιοχές, πρέπει να ληφθούν βιοψίες, για την τεκμηρίωση της διάγνωσης.
• Ο ενδοσκοπικός υπέρηχος είναι πιο χρήσιμος για να διαπιστωθεί πόσο μακριά έχει εξαπλωθεί ένας καρκίνος στο τοίχωμα του στομάχου, σε κοντινούς ιστούς ή και σε κοντινούς λεμφαδένες.
• Βαριούχο γεύμα.
• Αξονική τομογραφία ή μαγνητική τομογραφία. Αυτές οι εξετάσεις δείχνουν και τα όργανα κοντά στο στομάχι , όπως το ήπαρ , οι λεμφαδένες και τα μακρινά όργανα όπου μπορεί να εξαπλωθεί ο καρκίνος , βοηθώντας να προσδιορίσουμε την έκθεση (στάδιο) του καρκίνου.

Το στάδιο του καρκίνου περιγράφει την εξάπλωση του καρκίνου στο σώμα. Βοηθά στον προσδιορισμό του πόσο προχωρημένος είναι ο καρκίνος και ποιός είναι ο καλύτερος τρόπος να τον αντιμετωπίσουμε. Οι πρώιμοι καρκίνοι του στομάχου ανήκουν στο στάδιο 0 (καρκίνωμα in situ) και στην συνέχεια κυμαίνονται από το στάδιο 1 έως 4. Κατά κανόνα όσο μικρότερος είναι ο αριθμός, τόσο λιγότερο έχει εξαπλωθεί ο καρκίνος και έχει καλύτερη πρόγνωση.

Η χειρουργική επέμβαση είναι ο κύριος τρόπος για την θεραπεία του γαστρικού καρκίνου και εφαρμόζεται σε στάδιο 0, 1, 2 και 3. Η χειρουργική επέμβαση μαζί με άλλες θεραπείες, όταν χρειάζεται, προσφέρει την μόνη ρεαλιστική ευκαιρία για την θεραπεία του καρκίνου του στομάχου. Η χειρουργική επέμβαση έχει σαν σκοπό την απομάκρυνση του καρκίνου, την μείωση του ποσοστού τοπικής και μακρινής υποτροπής και τελικά, την βελτίωση της επιβίωσης. Αυτό επιτυγχάνεται με την απομάκρυνση μέρους ή όλου του στομάχου και ορισμένων κοντινών λεμφαδένων.

Όταν ο καρκίνος είναι πολύ προχωρημένος μπορεί να εκτελείται η παρηγορητική χειρουργική επέμβαση, που σημαίνει ότι ανακουφίζει ή αποτρέπει τα συμπτώματα (αιμορραγία, ειλεός), αλλά δεν αναμένεται να θεραπευτεί ο καρκίνος.

Ο τύπος της επέμβασης εξαρτάται συνήθως από το μέρος του στομάχου στο οποίο βρίσκεται ο καρκίνος και από την διήθηση του καρκίνου στον περιβάλλοντα ιστό. Έτσι ο χειρουργός μπορεί να εκτελέσει την επέμβαση, όπως μερική ή ολική γαστρεκτομή. Στην μερική γαστρεκτομή αφαιρείται τμήμα του στομάχου, επίπλουν και οι κοντινοί λεμφαδένες. Η ολική γαστρεκτομή πραγματοποιείται όταν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί σε μεγάλο τμήμα του στομάχου ή βρίσκεται στο άνω μέρος του στομάχου, κοντά στον οισοφάγο. Αφαιρείται ολόκληρο το στομάχι, οι  κοντινοί  λεμφαδένες, το επίπλουν και ανάλογα με τα ευρήματα και κοντινά όργανα. Μετά από χειρουργική επέμβαση, ανάλογα με το στάδιο και τον τύπο  του καρκίνου, χορηγούνται και άλλου είδους θεραπείες όπως  χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία ή στοχευόμενη θεραπεία, ειδικά σε προχωρημένους καρκίνους.

Μετά την θεραπεία του καρκίνου του στομάχου χρειάζεται μια στενή παρακολούθηση κάθε 3 έως 6 μήνες για τα πρώτα 2 χρόνια, κάθε  6 έως 12 μήνες για τα επόμενα 3 χρόνια  και μετά την πενταετία ετήσιος έλεγχος, όπου γίνεται κλινική εξέταση καθώς και εργαστηριακές  και απεικονιστικές  εξετάσεις.